W najbliższą środę nasz Zakład będzie gościł seminarium ARISTEC (Associazione Internazionale per la Ricercha Storico-Giuridica e Comparatistica – Międzynarodowe Stowarzyszenie Badań Historycznych i Porównawczych; https://aristec.it/). ARISTEC działa od 32 lat, ale będzie to dopiero pierwsza konferencja naukowa, którą organizuje w Europie Środkowej. Tematem spotkania będzie Formal promise – contract – smart  contracts. Multiple cultures / Continuity and changes in the civilian tradition, refreaty wygłoszą prof. Luigi Garofalo (Padwa), prof. Adolfo Andrés Wegmann Stockebrand (Santiago, Chile), prof. Sara Galeotti (Rzym), prof. David Deroussin (Lyon), prof. Wojciech Dajczak, prof. Francesco Patti (Mediolan), prof. André U. Janssen (Nijmegen), a obrady zamknie dyskusja prowadzona przez prof. Michaela Rainera (Salzburg).

Serdecznie zapraszamy!

Artykuł autorstwa dr. Piotra Alexandrowicza pt. ‘Early modern comparative contract law’ otrzymał Nagrodę im. Raoula Charlesa Van Caenegema.

Praca ukazała się w 2024 roku w czasopiśmie „Comparative Legal History” (https://doi.org/10.1080/2049677X.2024.2349850). Czasopismo wydawane jest przez wydawnictwo Taylor&Francis a powstało jako jedna z inicjatyw European Society for Comparative Legal History (ESCLH). Tekst otrzymał Nagrodę im. Raoula Charlesa Van Caenegema za najlepszy artykuł młodego naukowca z zakresu porównawczej historii prawa opublikowany w latach 2022-2024. Wręczenie wyróżnienia miało miejsce podczas ostatniej konferencji ESCLH 4 lipca 2025 r. w Segedynie na Węgrzech (https://esclh.blogspot.com/2025/07/van-caenegem-prize-2025-dr-piotr.html).

Nagrodzony tekst jest prezentacją wybranych zagadnień z zakresu prawa umów w dziełach zbierających różnice między prawem rzymskim a kanonicznym (differentiae iuris civilis et canonici). Porównanie differentiae późnośredniowiecznych i wczesnonowożytnych prowadzi do konkluzji, że autorzy XVI- i XVII-wieczni stosowali w swoich pracach metodę, którą można nazwać metodą prawnoporównawczą. Obejmowała ona nie tylko prezentację kluczowych tekstów źródłowych, ale także ich interpretację oraz uzasadnienie różnic między nimi, argumentację na rzecz wybranego stanowiska, odesłania do ówczesnej praktyki, a nade wszystko propozycje metodycznego rozwiązywania napięć między obojgiem praw. Differentiae są więc zarówno tekstami dokumentującymi wczesną historię komparatystyki prawniczej (sięgającej daleko poza początek XX wieku) oraz same są przykładem porównawczej historii prawa, bowiem zestawiały i omawiały różnorodne źródła prawa. Stąd też to podejście, które je cechowało, tj. skupienie na różnicach a nie na podobieństwach, czyni je ciekawym obiektem badań także z punktu widzenia współczesnych założeń metodologicznych komparatystyki prawniczej.

Artykuł powstał w ramach realizacji projektu finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki w programie Sonatina (2020/36/C/HS5/00365) oraz przy wsparciu Stypendium START Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Do jego powstania przyczyniło się także grono czytelników, którym należą się osobne podziękowania (zob. https://www.academia.edu/143397712/Van_Caenegem_Prize_address).

W ostatnim czasie ukazały się albo wkrótce ukażą się następujące publikacje pracowników i doktorantów Zakładu:

• Książka pt. Mitteleuropa und das römische Recht (Mohr Siebeck 2025, red. prof. Wojciech Dajczak, Martin Avenarius, Christian Baldus) z rozdziałami autorstwa m.in. dr Joanny Kruszyńskiej-Koli oraz prof. Wojciecha Dajczaka (link).
• Rozdział pt. The Decline of Cause w książce Cause and Consideration: Exploring the Foundations of Contract Law (Hart Publishing 2025, red. Bruno Rodríguez-Rosado, Rocío Caro Gándara, Antonio Legerén-Molina) autorstwa prof. Wojciecha Dajczaka (link).
• Rozdział pt. The Raven Paradox as a key element in the public view on the export of cultural goods w książce pt. Law and Finance in International Art Markets: Tools for the Future (Taylor and Francis 2025, red. Elisabetta Lazzaro, Nathalie Moureau, Adriana Turpin) we współautorstwie prof. UAM  dr hab. Wojciecha Szafrańskiego i prof. UO dr hab. Alicji Jagielskiej-Burduk (link).
• Rozdziały pt. Does Truth Fear No Scandal? On the regulae iuris and the Legal Commentaries in Canon Law (12th–17th Centuries) autorstwa dr. Piotra Alexandrowicza oraz Regula Ubi eadem ratio, ibi eadem iuris dispositio Through the Prism of Early Modern locus a simili autorstwa mgr Marii Koli w książce pt. Regulae Iuris in the Medieval and Modern Age: Essential Stability vs. Evolving Contexts (Brill 2025, red. Ilya Kotlyar) (link).
• Rozdział pt. What Makes a Legal Commentary? Louvain Professors on Liber extra and Liber sextus autorstwa dr. Piotra Alexandrowicza w książce pt. Innovationes Lovanienses: Arts, Law, and Theology at the University of Louvain (1425-1797) (Brepols 2025, red. Violet Soen, Wouter Druwé, Wim François, Ralph Dekoninck).

Pracownicy Zakładu wzięli w ostatnim czasie udział w kilku zagranicznych konferencjach i seminariach:

22-24.05: dr Piotr Alexandrowicz uczestniczył w fińskim Turku w konferencji pt. Reading visual devices in early books, gdzie zaprezentował referat pt. From the Margins to the Centre: A Visual Journey of Summaries in Early Modern Legal Books (wyjazd finansowany z programu ID-UB).

14-16.06: dr Marco Castelli wziął udział w Mediolanie w konferencji The Law of Healthcare. Disciplining, Organizing and Safeguarding Public Health in Italy in the Contemporary Period organizowanej przez uniwersytety z Maceraty, Mediolanu (Bicocca i Statale) i Genui, która była podsumowaniem projektu finansowanego w ramach włoskiego PRIN. Wygłosił referat pt. Sostegno alla produzione e tutela della salute pubblica. La costruzione del sistema zooprofilattico italiano tra iniziativa privata e intervento pubblico.

15-20.06: prof. Wojciech Dajczak przebywał na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Tybindze w ramach Erasmus Teaching Mobility. Ponadto wygłosił tam wykład otwarty pt. Sachmangel und Haftung des Verkäufers  –  römisches Recht und europäische Rechtstradition – die Rechtserfahrung und die Inspirationsquelle.

19-20.06: dr Piotr Alexandrowicz na zaproszenie brał udział w pracach Partnerskiej Grupy Roboczej Instytutu Historii i Teorii Prawa im. Maxa Plancka we Frankfurcie nad Menem (grupa The Production of Knowledge of Normativity and the Early Modern Book Trade) podczas spotkania na Uniwersytecie w Barcelonie pt. Knowledge of Normativity and Printing Technologies: Networks, Authenticity, Typographic Devices.

22-24.06: prof. Wojciech Dajczak przebywał na Wydziale Prawa Uniwersytetu Complutese w Madrycie, gdzie wygłosił na zaproszenie wykład zatytułowany Tra anacronismo e modernizzazione della ricerca del diritto romano nella nuova Europa. Il panorama dei profili metodologici dei romanisti dell’Europa centro-orientale dopo la prima guerra mondiale. Wykład odbył się w ramach cyklu organizowanego przez Seminarios Complutese Derecho Romano.

30.06-1.07: dr Marco Castelli był uczestnikiem konferencji pt. Strategie di dominio e logiche di resistenza: la riforma degli statuti cittadini tra diritto, politica e diplomazia in Età Moderna na Uniwersytecie w Bergamo, gdzie wygłosił referat pt. Le riforme degli Statuti di Brescia sotto la dominazione veneziana: dalla 'concertazione’ ai tentativi d’appropriazione di forme d’autonomia.

2-4.07: dr Piotr Alexandrowicz oraz dr Marco Castelli wzięli udział w Segedynie w Eighth Biennial ESCLH Conference (European Society for Comparative Legal History): Back to the Past and Building the Future. Pierwszy z nich wystąpił z referatem pt. Early Modern Canon Law Commentaries: A Comparative Approach zaś drugi z przemówieniem pt. The Local Statute Between the Defense of Tradition and an Evolutionary Interpretation: A Reflection of the Clash Between Roman and Venetian Legal Culture. Obaj są zaangażowani w działania ESLCH, czy to poprzez blog Stowarzyszenia czy prace w redakcji jego czasopisma.

W dniach 4-5 lipca nasz Wydział odwiedzili w ramach konferencji TIAMSA 2025 (The International Art Market Studies Association): Art Market – beyond 2030 naukowcy z ponad dwudziestu zagranicznych jednostek naukowych. Konferencję współorganizował prof. UAM  dr hab. Wojciech Szafrański (więcej o konferencji na stronie Wydziału i na stronie wydarzenia).

W dniach 23-27 czerwca gościł w Poznaniu mgr Jan Kabát, doktorant na Uniwersytecie w Brnie, który przyjechał do nas w ramach wymiany międzyuczelnianej w programie Erasmus. Przedstawił założenia swojej rozprawy doktorskiej poświęconej instytucji prekarium w prawie austriackim i czeskim. Miał także okazję skorzystać z zasobów Wielkopolskiej Biblioteki Prawniczej. Współpraca Zakładu z historykami prawa z Brna ma już wieloletnią tradycję i cieszymy się, że jest kontynuowana.